ਬਾਬਾ ਬੋਤਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਲਾਹੌਰ ਜਾ ਰਹੇ ਦੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਸੁਣੀ। ਇਕ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵਪਾਰ ਲਈ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਫਰਨੀਚਰ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਨਹੀਂ, ਨਹੀਂ, ਇਸ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਓ, ਇੱਥੇ ਸਿੱਖਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਡਰਨਾ, ਲਾਹੌਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕੀ ਬੋਤਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਪਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ? ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਫੌਜ ਦਾ ਨਾਸ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਅਡੋਲਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਤਾਂ ਦੇਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ, ਉਸ ਨੇ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਆਗੂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖੀ, ਪਰ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਭਾਈ ਗਰਜਾ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਕੇ ਲਾਹੌਰ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਹੀ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਟੈਕਸ ਲਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਮੈਂ ਹਾਂ ਸਿੰਘ ਬੋਤਾ
ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਸੋਟਾ
ਆਨਾ ਗੱਡਾ ਪੈਸਾ ਖੋਤਾ
ਅਬ ਤੁਮ ਸੇ ਰਾਜ ਨਾ ਹੋਤਾ
ਤੂੰ ਜਾਏਗਾ ਦਰਗਾਹੋਂ ਰੋਤਾ
(ਮੈਂ ਹਾਂ ਸਿੰਘ ਬੋਤਾ , ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਸੋਟਾ , ਇੱਕ ਆਨਾ ਬੈਲ ਗੱਡੀ, ਇੱਕ ਪੈਸੇ ਦਾ ਗਧਾ, ਹੁਣ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਰਾਜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਤੂੰ ਜਾਵੇਂਗਾ ਰੱਬ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਰੋਂਦਾ ।)
ਅਤੇ ਕਈ ਦਿਨ ਦੋਵੇਂ ਟੈਕਸ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ ਪੰਛੀ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲਿਆ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਲਾਹੌਰ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖੀ, ਫ਼ੌਜ ਆ ਗਈ ਤੇ ਉਹ ਪਿਆਰੇ ਸਿੱਖ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ।
ਸਿੱਖ ਆਗੂਆਂ ਵਾਂਗ ਉਸ ਨੇ ਕੋਈ ਅਖਬਾਰੀ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੌਮ ਦਾ ਕੋਈ ਫਰੰਟ ਜਥੇਬੰਦ ਕੀਤਾ।
ਸਿੱਖ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਗੂ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਇਹ ਦਸਮ ​​ਪਿਤਾ ਵੱਲੋਂ ਸਿਰੋਪਾਓ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੱਕ ਹੈ, ਉਹ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਝੂਠ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਬੁਰਾਈ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਉਸਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। – ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੋਂਗਾ